Azadlıq istəyən xalqı işğal etmək mümkün deyil
Fevralın 18-də Münxen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində "Dağları aşmaq? Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin qurulması" mövzusunda plenar iclas keçirilib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva tədbirdə iştirak ediblər.
Münxen Təhlükəsizlik Konfransının sədri Kristof Heusgenin moderatorluq etdiyi plenar iclasda Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili, Ermənistan Respublikasının baş naziri Nikol Paşinyan, ATƏT-in Baş katibi, Münxen Təhlükəsizlik Konfransı Şurasının sədr müavini xanım Helqa Maria Şmid də iştirak ediblər.
Təşkilat 1963-cü ildə “Internationale Wehrkunde-Begegnung” adı altında Ewald von Kleist tərəfindən yaradılmışdır. Sonradan adı Münhen Təhlükəsizlik Konfransı olaraq dəyişdirilib. Münhen Təhlükəsizlik Konfransı təhlükəsizlik siyasətinə dair aparıcı beynəlxalq konfransdır. Konfranslar ənənəvi olaraq hər ilin fevral ayında keçirilir. Konfransda dünyanın dörd bir yanından dövlət başçıları, xarici işlər nazirləri, müdafiə nazirləri, hökumət rəsmiləri, hərbi liderlər, parlament üzvləri, beynəlxalq və qeyri-hökumət təşkilatlarının rəhbərləri, akademiklər, ekspertlər bir araya gəlir.
Keçirilən görüşlərin əsas məqsədi hazırki və gələcək təhlükəsizlik məsələləri ilə bağlı intensiv və faydalı debatların keçirilməsidir.
Sülh və təhlükəsizlik üçün riskləri eksklüziv indekslərlə analiz edən Münhen Təhlükəsizlik Konfransı Cənubi Qafqaz regionunun həssas bünövrə üzərində tektonik dəyişikliklərə hazır olduğunu qiymətləndirir.
ABŞ tərəfinin təşəbbüsü ilə reallaşan Azərbaycan-Ermənistan liderlərinin Münhen görüşü Cənubi Qafqaz oxundakı proseslərdə Vaşinqtonun önə çıxmaq şanslarını artırmaq səylərindən xəbər verir.
Həmin iclasda dövlət başçısı bir çox sualları cavablandırdı. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin siyasi qətiyyəti, tarixi faktlara əsaslanan çıxışını maraqla dinlədik.
Rusiya-Ukrayna müharibəsini ümumi geosiyasi vəziyyəti tamamilə dəyişsiyini bildirən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti bildirib ki, biz bəzi ənənəvi tərəfdaşlarla ticari əməkdaşlıq sahəsində müəyyən çətinlikləri görə bilərik:
“Azərbaycan uzun illər ərzində müasir daşımalar və logistika infrastrukturunun yaradılmasına yatırımlar edib. İndi isə Mərkəzi Asiyadan daşınan yüklərin Azərbaycan vasitəsilə Avropaya yönəldilməsi əlavə imkanlar açır.
Azərbaycan xalqı müharibənin nə olduğunu bilir. Onun xalqlar üçün nə dərəcədə dağıntılar və əziyyətlər gətirdiyini bilirik. Buna görə Avrasiyada sülhün bərqərar olmasını istəyirik. Hazırda Ermənistan ilə Azərbaycan arasında sülh sazişin üzərində işlər aparılır.Azərbaycan və Ermənistan uzun müddət çəkmiş toqquşmadan uzaqlaşmanı nümayiş etdirməli, qarşılıqlı ədavət və düşmənçiliyə son qoymalıdırlar.
Biz hamımız regionda vəziyyətə iki istiqamətli yanaşmanın zəruri olmasını başa düşürük. Birincisi, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqları istiqaməti, ikincisi, Azərbaycanın Qarabağdakı erməni əhalisi ilə əlaqələri.
Daha sona Prezident qeyd etdi ki, hər kimsə bu iki ölkənin razılığa gəlməsinə kömək edərsə, çempion medalını qazanacaqdır. O ki qaldı, sülh danışıqlarına biz bu mövqeyi başa düşə bilərik, lakin bizim təcrübəmiz göstərir ki, sülh danışıqları bəzən çox uzanır. Biz 28 il boyunca sülh danışıqları aparmışıq, təsəvvür edin, 1992-ci ildən 2020-ci ilə qədər. Əgər biz Qarabağ münaqişəsini döyüş meydanında həll etməsəydik, bu sülh danışıqları daha 28 il çəkəcəkdi. Belə bir vəziyyət Ermənistanı tam qane edirdi. Çünki onlar vəziyyəti dondurmaq, torpaqlarımızı həmişəlik işğal altında saxlamaq istəyirdilər. Bu vəziyyət, həmçinin Ermənistanın dünyanın müxtəlif bölgələrindəki dostlarını qane edirdi. Lakin bu, bizi qane etmirdi.
Dövlət başçısı qətiyyətlə bildirdi ki, Biz öz ərazimizdə döyüşmüşük. Bizim apardığımız müharibə torpaqların azadlığı uğrunda müharibə idi. Ona görə də o, ədalətli müharibə idi. Apardığımız müharibənin məqsədi torpaq işğal etmək deyildi. Ona görə də bir nəfər əsgərimiz belə döyüş meydanını tərk etmədi. 44 gün ərzində şəhər və kəndlərimiz “İsgəndər” raketləri ilə atəşə tutulduğunda belə heç kəs döyüş meydanını tərk etmədi. Ermənistanda isə fərarilərin sayı 11 minə çatmışdı. Niyə? Ona görə yox ki, onlar döyüş meydanında uduzurdular. Ona görə ki, onların apardığı müharibə işğalçı müharibə idi. Ermənistanda doğulmuş insanlar üçün Azərbaycana gedib onlara aid olmayan torpaqdan ötrü müharibə etmək həvəsi yox idi. Bizim torpaqların azadlığı uğrunda apardığımız müharibənin nəticəsi əsas amilin həvəs olduğunu göstərdi. Silah vacibdir, taktika da vacibdir, planlaşdırma çox vacibdir. Lakin ən önəmli olan həvəsdir. Azadlıq istəyən xalqı işğal etmək mümkün deyil. Necə ki, biz 28 il gözlədik, onlar da gözləyə bilərlər. Lakin gün gələcək, onlar öz torpaqlarına qayıdacaq, işğalçını vurub çıxaracaq və öz bayraqlarını onlara aid olan bütün tarixi binalara sancacaqlar.
Bir daha Prezident İlham Əliyev çıxışı ilə sözü və əməlinin bir olduğunu bütün dünyaya nümayiş etdirdi.
Ramilə Seyidova -YAP Siyəzən rayon təşkilatının sədr müavini
