Xaricdə yaşayan azərbaycanlı alimlər - SİYAHI

11:20 27.09.2018 Hit: 3317

Faktor.az xaricdə yaşayan azərbaycanlı alimlərin siyahısını hazrılayıb.

Təqdim edirik:

Lütfi Zadə

Əslən Azərbaycandan olan alim süni intellekt sahəsində qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsinin qurucusu, Berkeley Universitetinin professoru. O, bu ali təhsil müəssisəsinin ömürlük seçilmiş professoru olan yeganə şəxsdir. Amerika diaspor təşkilatlarının fəxri sədri Lütfi Zadə bir sıra xarici akademiyaların üzvüdür. O, dünyanın ən məhşur alimlərindən hesab olunur. Yalnız 1990-2000-ci illərdə onun əsərlərinə 36,000-dən çox istinad edilmişdir.

Məlikova İren xanım

1917-ci ildə Sankt-Peterburqda anadan olmuşdur. Ailəsi ilə birlikdə Fransaya köçmüşdür. Milliyətcə Azərbaycanlı olan Məlikova İren, filologiya elmləri doktoru, professor vəzifələrində çalışıb. Parisdəki liseydə ingilis dilini bitirmişdir. “Sorbonnsk”universitetində aldığı təhsil ilə yanaşı, o şərq dillərində ərəb, fars və türk tədqiqat İnstitutlarında təhsil almışdır. 1947-ci ildə o, Fransaya qayıdaraq, " Türkiyənin orta əsrlər dastanları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək Strasburq Universitetində professor vəzifəsinə layiq görülmüşdür. 400-ə yaxın elmi əsərin müəllifidir. Monoqrafiya və ədəbi tədqiqatlar Müəllifi - "Koroğlu", "Umur Paşa", "Məlik Ağayev", "Seyid Batddal" Babək hərəkatı Qızılbaşlar tarixi, Əbu Hüseyn Xorasaninin yaradıcılığı və s. Məlikova İrenin bu cür təşəbbüsləri sayəsində, Strasburq Universitetində Türk filialı açıldı. Və tezliklə elmi-tədqiqat institutuna çevrildi. Bu institutun direktor vəzifəsinə də elə İren xanım təyin olundu. Bu institutda Azərbaycan mədəniyyətinin öyrənilməsi mərkəzi yaradılmışdır. 1966-cı ildə İren Məlikova "Turkika" adlı jurnal dərc etdirir. Bu jurnalda türk xalqlarının tarixi, ədəbiyyatı və mədəniyyəti fransız oxucularına təqdim edir. Bu jurnalda Anar, Çingiz Hüseynov, Sara Aşurbəyli, Tofiq Məlikov və bir neçə digər azərbaycanlı müəlliflərin əsərlərini nəşr olunmuşdur.

Məlikova İren Xanım Fransa və Azərbaycan mədəni əlaqələr mərkəzinin sədri idi.

Məsud Əfəndiyev

Riyaziyyatçı, professor. M. Əfəndiyev Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) mexanika-riyaziyyat fakültəsində iki il oxuduqdan sonra təhsilini M.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində (MDU) davam etdirmişdir.

O,Hal-hazırda Almaniyada yaşayır. Münhen, Ştuttqart, Berlin universitetlərində dərs demişdir. H.Helmholts adına Münhen Elmi-Tədqiqat Mərkəzində "Dinamik sistemlər" şöbəsinin müdiridir. M.Əfəndiyev Almaniya hökumətinin təsis etdiyi A. Fon Humboldt adına mükafata layiq görülmüşdür. O, bu nüfuzlu mükafatı alan ilk azərbaycanlıdır. 2005-ci ildə isə Yaponiyanın nüfuzlu "Japan Society for the Promotion of Scionce - JSPS" təşkilatının mükafatına layiq görülmüşdür. Onun Almaniya, Amerika və Yaponiyanın ən mötəbər nəşriyyatlarında çap olunan monoqrafiyaları dünya elminə böyük töhfədir

Rüfət Mir-Əsədulla oğlu Mir-Qasımov

Görkəmli fizik, fizika-riyaziyyat elmləri doktorudur. Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Moskva Dövlət Universitetinin (MDU) Fizika fakültəsinin bitirmişdir. Hal-hazırda Dubna şəhərində (Rusiyada) Birləşmiş Nüvə Tədqiqatları İnstitutunda (BNTİ) çalışır.

Atakişiyev Natiq Məmməd oğlu

Riyaziyyatçı alim, professordur. Bakı Dövlət Universitetini bitirmişdir. Meksikada Riyaziyyat İnstitutunuda calışır.

Tofiq Davud oğlu Məlikov

Tənqidçi, ədəbiyyatşünas. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (ADU) şərqşünaslıq fakültəsində təhsil almışdır (1960-1965). Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində diktor işləmişdir (1965). SSRİ EA Şərqşünaslıq İnstitutunun aspiranturasmda təhsilini davam etdirmişdir (1965-1969). 1976-1978-ci illərdə Türkiyədə işləmişdir. 1991-1994 illərdə Türkiyədə İstanbul universitetinin ədəbiyyat fakültəsinin professoru işləmişdir. Moskvada Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunda (MDƏİ) aparıcı elmi işçi olmuşdur (1994-cü ildən). Hazırda Moskva Dövlət Linqvistika (dillər) Universitetinin (MDLU) professorudur. Eyni zamanda Beynəlxalq Türkoloji və Mədəniyyət Fondunun (BTMF) vitse-prezidentidir (1991).

Sabir Məcid oğlu Hüseynzadə

Görkəmli riyaziyyatçı alim Moskva Dövlət Universitetinin (MDU) mexanika-riyaziyyat fakültəsini bitirmişdir. Hal-hazırda həmin fakültənin ali həndəsə və topologiya kafedrasının professorudur. Moskva Riyaziyyat Cəmiyyətinin (MRC) katibidir.

Fərman Qurban oğlu Salmanov

Geoloq alim, ictimai xadim, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, Rusiya Elmlər Akademiysının ( REA) müxbir üzvü, Lenin mükafatı laureatı, Sosialist Əmək Qəhrəmanıdır (SƏQ).F. Salmanov 1954-59-cu illərdə Novosibirsk geologiya idarəsində geoloq, baş geoloq, neft-kəşfiyyat ekspedisiyasının rəisi, 1959-62-ci illərdə Surqut Neft-kəşfiyyat ekspedisiyasının rəisi, 1969-70-ci illərdə Tümen Baş geologiya idarəsinin baş geoloqu, 1978-ci ildən bu baş idarənin rəisi olur. 80-ci ilin sonu 90-cı illərin əvvəlində F. Q. Salmanov SSRİ Geologiya Nazirinin birinci müavini işləyir. Onun rəhbərliyi altında Surqutda, Salımskda, Pravdinskda, Mamontovskda, Somotlorda, Urenqoyda, Qərbi Sibirin başqa yerlərində 20 Neft və Qaz yatağı aşkar edilmişdir. F. Q. Salmanov neft və qaz Geologiyası məsələləri ilə bağlı bir sıra elmi işlərin müəllifidir. Habelə "Neft və Qaz yataqlarının formalaşma şəraiti və paylanma qanunauyğunluğu", "Qərbi Sibir Neft və Qazının Geologiyası", "Böyük Neft və Qaz yataqlarının yer qabağında paylanma qanunauyğunluğu", "Axtarışın sürətləndirilməsi" onun fundamental əsərləridir.

Oqtay Murad oğlu Qasımzadə

Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin ümumi topologiya və geometriya kafedrasının müdiridir.

Qaraxan Ağaxan oğlu Mirzəyev

Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin riyazi analiz kafedrasının professorudur.

Çingiz Həsən oğlu Hüseynov

Filologiya elmləri doktoru, Rusiya Federasiyası Mədəniyyət Nazirliyinin nəzdində Mədəniyyət və İncəsənət İşçilərinin Təkmilləşdirmə İnstitutunun professorudur.

Mahir Cəfər oğlu Məmmədov

Biologiya elmləri doktoru, professor. M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin A.N. Belozerski adına Fiziki-kimyəvi biologiya İnstitutunda çalışır.

Süleyman İfxan oğlu Allahverdiyev

Biologiya elmləri doktoru, Rusiya Elmlər Akademiyasının Biologiyanın Fundamental Problemləri İnstitutunun baş elmi işçisidir.

Mahmud Aşıq oğlu Bəşərov

Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, Rusiya Elmlər Akademiyasının Nəzəri və Eksperimental Biofizika İnstitutunun baş elmi işçisidir.

Əminulla Əbdülqafur oğlu Zərgərov

Biologiya elmləri namizədi, Şemyakina-Ovçinnikova adına Bioüzvi Kimya İnstitutunun aparıcı elmi işçisidir.

Məmməd Cavad oğlu Əliyev

Tibb elmləri doktoru, professor, Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki. Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının N.N.Bloxin adına Rusiya Onkoloji Elmi Mərkəzinin elmi və müalicə işləri üzrə direktor müavini və şöbə müdiridir.

Aleksandr Həbib oğlu Həbibov

Kimya elmləri doktoru, professor, Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Şemyakina-Ovçinnikova adına Bioüzvi Kimya İnstitutunda bölmə rəhbəridir.

İsmayıl Zülfüqarov

Dosent (professor). İş yeri: Department of molecular biology, Pusan National University, Busan, Korea.

Tərlan Məmmədov

Botexnologiya üzrə mütəxəssis. İş yeri: Franhofer USA center for molecular biotechnology, 9 Innovation Way, Suite 200, Newark, USA

Vidadi Yusifov

Botexnologiya üzrə mütəxəssis. İş yeri: Franhofer USA center for molecular biotechnology, 9 Innovation Way, Suite 200, Newark, USA

Tahir Məhəmməd oğlu Qasımov

Dosent (professor). İş yeri: Department of pathobiology, Lerner Research Institute, Cleveland Clinic, Cleveland, Ohio, USA.

Qərib Mürşüdov

bioloq, qrup rəhbəri. İş yeri:Structural Biology Laboratory, Department of Сhemistry, University of York, Heslington, York, England.