İsti hava bəzi dərmanların təsirini artıra bilər - TƏDQİQAT
Yay aylarında artan temperatur yalnız narahatlıq yaratmır, həm də bəzi dərmanların bədəndə yaratdığı təsirləri dəyişərək sağlamlıq risklərini artırır. Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, xüsusilə antidepresan, antipsikotik, ürək dərmanları, stimulyatorlar və insulin istifadə edən şəxslər yayda daha ehtiyatlı olmalıdır.
AZƏRTAC “sciencealert.com” saytına istinadla xəbər verir ki, bədən öz temperaturunu əsasən tərləmə, qan dövranı və maye balansı vasitəsilə tənzimləyir. Lakin bəzi reseptli dərmanlar bu mexanizmlərə müdaxilə edir. Məsələn, antidepresanlar (SSRI və TCA) tərləməni azalda və ya artıra, antipsikotiklər isə bədənin istiliyi hiss etmə və ona reaksiya vermə qabiliyyətini zəiflədə bilər. Nəticədə, bu dərmanları qəbul edənlər isti havada özlərini rahat soyuda bilmirlər.
Ürək dərmanları və insulin daha böyük risk yarada bilər. İstilik beta-blokerlər və diuretiklər kimi ürək dərmanlarının təsirini artıraraq, susuzlaşma və aşağı qan təzyiqi kimi problemlərə səbəb ola bilər. İnsulin isə isti havada daha sürətlə qana sorularaq qan şəkərinin kəskin düşməsinə, hipoqlikemiyaya yol aça bilər.
Stimulyatorlar maddələr mübadiləsini və bədən istiliyini artıraraq, yayda daha sürətli dehidrasiyaya və istilik vurmasına səbəb ola bilər. Bəzi hallarda istifadəçilər yorğunluğu hiss etmədikləri üçün təhlükəli halların vaxtında fərqinə varmırlar.
Həkimlər və əczaçılar dərman qəbul edən şəxslərə aşağıdakıları tövsiyə edirlər:
• Dərmanları sərin və quru yerdə saxlayın, istilikdən qoruyun,
• Bol maye qəbul edin (həkimin dediyi hallar istisna olmaqla),
• Günün ən isti saatlarında açıq havada olmaqdan çəkinin,
• Başgicəllənmə, qarışıqlıq, həddindən artıq tərləmə kimi istilik xəstəliklərinin əlamətlərinə diqqətli olun,
• Dərman qəbulunu yalnız həkimlə məsləhətləşərək dəyişdirin.
Xroniki xəstəlikləri olan şəxslər, yaşlılar və bir neçə dərmanı eyni anda qəbul edənlər üçün risk daha yüksəkdir. Yayda sağlam qalmaq üçün profilaktik tədbirlərə əməl etmək həyati əhəmiyyət daşıya bilər.
